Op 2 augustus 2022 gaat de nieuwe regeling betaald ouderschapsverlof in. In deze blog geven wij eerst uitleg over de regeling ouderschapsverlof en vervolgens een toelichting op de uitkering in het kader van het betaald ouderschapsverlof.
Doel ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof is bedoeld voor ouders om in de eerste 8 levensjaren van een kind extra tijd te hebben voor de opvoeding en verzorging van het kind.
Wanneer heb je recht op ouderschapsverlof
Elke ouder heeft recht op 26 weken ouderschapsverlof voor elk kind onder de 8 jaar waarvoor in het verleden nog geen ouderschapsverlof is opgenomen. Het ouderschapsverlof is een wettelijk recht. Werkgever mag een verzoek om ouderschapsverlof dus niet weigeren.
Ouderschapsverlof opnemen
Het maximale aantal uren ouderschapsverlof is 26 keer het aantal contracturen per week. Dat komt overeen met de helft van de werktijd van een werknemer per jaar. Een werknemer die 24 uur per week werkt heeft recht op 26 x 24 uur = 624 uur ouderschapsverlof.
Wanneer een werknemer ouderschapsverlof wil opnemen moet dit minimaal 2 maanden voor aanvang van het verlof schriftelijk worden aangevraagd bij werkgever. In het verzoek moet worden aangegeven hoeveel uur per week ouderschapsverlof iemand wil opnemen en op welke dagen en tijden het ouderschapsverlof wordt opgenomen. Een werkgever mag een verzoek om ouderschapsverlof niet weigeren tenzij de gevolgen voor het bedrijf dusdanig groot zijn dat het bedrijfsbelang boven het belang van werknemer gaat. Op dat moment spreken werkgever en werknemer samen af op welke manier het wel mogelijk is om ouderschapsverlof op te nemen.
Wanneer ouderschapsverlof wordt opgenomen blijven de afspraken in de arbeidsovereenkomst over bijvoorbeeld werkzaamheden en aantal werkuren hetzelfde. De manier waarop de uren ouderschapsverlof worden opgenomen mogen werknemer en werkgever samen bepalen. Zo kan bijvoorbeeld 26 weken achtereen verlof worden opgenomen of één (1) of een halve dag per week voor een langere periode.
Ook kan werknemer ervoor kiezen om het ouderschapsverlof in gedeelten op te nemen, namelijk maximaal 6 gedeelten van minimaal één (1) maand. Het totaal aantal uren blijft altijd gelijk, ongeacht de manier waarop u overeenkomt dat het ouderschapsverlof wordt opgenomen.
Ouderschapsverlof is gedeeltelijk betaald en voor de rest onbetaald verlof
De eerste 9 weken van het ouderschapsverlof wordt vanaf 2 augustus 2022 gedeeltelijk betaald, mits het kind nog geen 1 jaar oud is. Dus ook wanneer het kind voor 2 augustus 2022 geboren is, maar nog geen 1 jaar oud is, kan de uitkering voor ouderschapsverlof worden aangevraagd.
De betaling gebeurt door middel van een uitkering via het UWV. De hoogte van de uitkering is 70% van het (dag)loon van werknemer en wordt bepaald door het UWV. Dat doet het UWV aan de hand van het inkomen van werknemer in de 12 maanden voorafgaand aan de ingangsdatum van het (betaalde) ouderschapsverlof.
De uitkering wordt vervolgens betaald door het UWV. Werkgever en werknemer kunnen samen besluiten of het UWV de uitkering betaald aan de werkgever (die de uitkering via het loon vervolgens weer betaald aan werknemer) of direct aan de werknemer.
Het door middel van een uitkering van het UWV betaalde gedeelte van het ouderschapsverlof is in totaal 9 keer het aantal contracturen per week van werknemer. Het betaalde deel van het ouderschapsverlof kan in 1 keer achterelkaar of flexibel worden opgenomen.
Betaald ouderschapsverlof aanvragen UWV
De uitkering voor het betaald ouderschapsverlof moet de werkgever aanvragen bij het UWV. Dat kan de werkgever pas doen na afloop van de periode van betaald ouderschapsverlof. Eventueel kan in overleg met de werknemer besloten worden om in 3 gelijke delen de uitkering aan te vragen en laten uitbetalen, namelijk na 3 weken, 6 weken en 9 weken.
De werknemer ontvangt de uitkering dus pas na afloop van 1/3 van de duur van het betaalde ouderschapsverlof (hierbij is nog geen rekening gehouden met de termijn waarop het UWV de aanvraag verwerkt en de uitkering betaald).
De rest van de duur dat werknemers ouderschapsverlof mogen opnemen is onbetaald verlof. Dat betekent dat geen salaris wordt betaald over de uren ouderschapsverlof die worden opgenomen. Daarnaast wordt over deze uren ook geen vakantiegeld en vakantieverlof opgebouwd. Soms zijn In een cao afspraken gemaakt over gedeeltelijke doorbetaling van het salaris tijdens ouderschapsverlof.
Inkomen onder sociaal minimum
Het is mogelijk dat het inkomen door het ouderschapsverlof onder het sociaal minimum komt. Dit is het bedrag dat minimaal nodig is om in het levensonderhoud te kunnen voorzien. Mogelijk kan op dat moment een aanvullende bijstandsuitkering worden aangevraagd. Een werknemer kan hierover het beste contact opnemen met de gemeente.
Ouderschapsverlof en toeslagen belasting
Tijdens ouderschapsverlof daalt meestal het inkomen. Hierdoor verandert mogelijk de hoogte van verschillende toeslagen, zoals kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag of huurtoeslag. Geef een verandering in inkomen altijd door aan de Belastingdienst.
Ouderschapsverlof bij ziekte
Wordt werknemer ziek tijdens het ouderschapsverlof, dan betaalt de werkgever alleen de uren door die werknemer zou werken. Met andere woorden, het ouderschapsverlof loopt gewoon door, ook als werknemer ziek is.
De regels rondom ouderschapsverlof op een rij
Voor ouderschapsverlof gelden dus de volgende regels:
- Elke werkende ouder kan ouderschapsverlof opnemen voor kinderen tot 8 jaar
- Voor elk kind kan apart ouderschapsverlof opgenomen worden
- Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof
- De eerste 9 weken kan werknemer een uitkering van het UWV krijgen van 70%
- De rest van het ouderschapsverlof is onbetaald verlof
- Bij een tweeling heeft een werknemer recht op 2 keer ouderschapsverlof
- Werknemer moet het ouderschapsverlof schriftelijk bij werkgever aanvragen
- Ouders kunnen ouderschapsverlof krijgen voor hun kind, adoptiekind of erkend kind
- Ouderschapsverlof kan ook worden opgenomen voor een pleegkind, stiefkind of aspirant-adoptiekind. Het kind moet dan wel bij werknemer wonen volgens de basisregistratie personen